Vergi ve Güncel Haber Portalı

Vergi Cezası Nedir? Hangi Durumlarda Hangi Vergi Cezası Kesilir?

23.12.2019
386
Vergi Cezası Nedir? Hangi Durumlarda Hangi Vergi Cezası Kesilir?

Vergi Cezası Nedir? Hangi Durumlarda Hangi Vergi Cezası Kesilir? Vergi, kamu hizmetlerini karşılamak amacı ile kişiler ve kuruluşlardan kanun yolu ile toplanmakta olan paradır. Anayasamızın 73. maddesi içeriğince herkes kamu giderlerinin karşılanması adına, mali gücüne göre vergi ödemekle yükümlü olmaktadır. Vergi mükellefleri tarafından, vergi kanunlarında belirtilen, vergisel ödevlerin kanunlara uygun olarak yerine getirilmemesi durumunda muhatap olunacak vergi cezaları kanunlarda düzenlenmiştir. 213 sayılı Vergi Usul Vergi kanunlarında sayılan  cezalar usulsüzlük, özel usulsüzlük, vergi ziyaı cezası ve kaçakçılık suç ve cezaları olarak sayılmıştır.

Vergi Usulsüzlük Cezası Hangi Durumlarda Kesilir? 

Vergi Usulsüzlük Cezası Hangi Durumlarda Kesilir? Mükelleflerin yapmış oldukları vergi ile ilgili beyanların doğruluğunu tespit etmek adına ödenmemiş vergiler var ise bu vergilerin tahsilatını sağlamak, beyan etmesi gerekirken beyanda bulunmayan ya da eksik beyanda bulunanları cezalandırmak gibi nedenler ile devlet kontrol mekanizmasını çalıştırmak kaydı ile yetki vermiş olduğu kişiler ile vergi incelemesi yapmaktadır.

Yapılan incelemeler neticesinde vergi suçlarından birisi oluşmuş ise bu suçun Vergi Usul Kanunundaki karşılığı mükellefin vergi dairesine cezası olarak kesilmektedir. Usulsüzlük Cezaları Vergi kanunlarında belirtilen şekli kurallara ve belirtilen usullere uyulmaması durumunda kesilir. Şekli unsurları uyulmaması veya usulsüzlük sonucu vergi dairesi resen işlem yaptığında cezalar iki kat olarak kesilir. İki kat kesilen cezalar 1. derece usulsüzlük. Tek kat kesilen cezalar ise 2. derece usulsüzlük cezalarıdır.

Birinci Derece Usulsüzlük Cezaları

  1.   (Değişik: 4/12/1985 – 3239/25 md.) Vergi ve harç beyannamelerinin süresinde verilmemiş olması;
  2. Bu kanuna göre tutulması mecburi olan defterlerden herhangi birinin tutulmamış olması;
  3. Defter kayıtlarının ve bunlarla ilgili vesikaların doğru bir vergi incelemesi yapılmasına imkan vermeyecek derecede noksan, usulsüz veya karışık olması;
  4. Çiftçiler tarafından 245’inci madde hükmüne göre muhtar ve ihtiyar heyetlerince yapılan davete müddetinde icabet edilmemesi;
  5. Bu Kanunun kayıt nizamına ait hükümlerine (Madde 215 – 219) uyulmamış olması (Her incelemede inceleme tarihine kadar aynı takvim yılı için tespit edilen usulsüzlükler tek fiil sayılır);
  6. İşe başlamanın zamanında bildirilmemesi;
  7. Tasdiki mecburi olan defterlerden herhangi birinin tasdik muamelesinin yaptırılmamış olması (Kanuni sürenin sonundan başlayarak 1 ay geçtikten sonra tasdik ettirilenler, tasdik ettirilmemiş sayılır.);
  8. Diğer ücretler üzerinden salınan Gelir Vergisinde, tarh zamanı geçtiği halde verginin tarh ettirilmemiş olması;
  9. (Ek : 4/12/1985 – 3239/25 md.) Veraset ve intikal vergisi beyannamesinin 342’inci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen süre içerisinde verilmiş olması.

İkinci Derece Usulsüzlük Cezaları

  1. (Değişik: 4/12/1985 – 3239/25 md.) Veraset ve intikal Vergisi Beyannamelerinin süresinin sonundan başlayarak 342’inci maddenin 1 inci fıkrasında belirtilen süre içinde verilmiş olması;  (Mülga : 3/4/2002 – 4751/7 md.)
  2. Ekim ve sayım beyanlarının süresi içinde veya kanunda istenilen bilgileri ihtiva edecek doğru bir şekilde yapılmaması;
  3. (Değişik: 3/12/1988 – 3505/4 md.) Vergi kanunlarında yazılı bildirmelerin zamanında yapılmamış olması (işe başlamayı bildirmek hariç);
  4. Vergi karnesinin süresinin sonundan başlayarak 15 gün geçtiği halde alınmamış olması;
  5. Tasdiki mecburi olan defterlerden herhangi birinin tasdik muamelesinin, süresinin sonundan başlayarak bir ay içinde yaptırılmış olması;
  6. (Değişik: 4/12/1985 – 3239/25 md.) Vergi beyannameleri, bildirimler, evrak ve vesikaların kanunen belli  şekil ve muhteviyatı ve ekleri ile bunlarla ilgili olarak yapılan diğer düzenlemelere ilişkin hükümlere uyulmamış olması;
  7. Hesap veya muamelelerin doğruluk veya açıklığını bozmamak şartıyla bazı evrak ve vesikaların bulunmaması veya ibraz edilmemesi.

Vergi Ziyaı Cezası Nedir? Hangi Durumlarda Kesilir?

Vergi Zıyaı 213 Sayılı Vergi Usul Kanunun 41. maddesinde açıklanmıştır. 

Vergi Ziyaı Cezası Nedir? Hangi Durumlarda Kesilir? Vergi ziyaı, mükellefin veya sorumlunun vergilendirme ile ilgili ödevlerini zamanında yerine getirmemesi veya eksik yerine getirmesi yüzünden verginin zamanında tahakkuk ettirilmemesini veya eksik tahakkuk ettirilmesini ifade eder.

Vergi Ziyaı Cezası Nedir? Hangi Durumlarda Kesilir? Şahsi, medeni haller veya aile durumu hakkında gerçeğe aykırı beyanlar ile veya sair suretlerle verginin noksan tahakkuk ettirilmesine veya haksız yere geri verilmesine sebebiyet vermek de vergi ziyaı hükmündedir.

Vergi Ziyaı Cezası Oranı Nedir Ne Kadar Kesilir?

Vergi Ziyaı Cezası Oranı Nedir Ne Kadar Kesilir? Vergi Ziyaı Cezasının hangi oranda kesileceği ile ilgili düzenleme 213 Sayılı Vergi Usul Kanunun 344. Maddesinde düzenlenmiştir. ilgili yasa maddesine göre;

Yukarıda belirtmiş olduğumuz 213 Sayılı Vergi Usul Kanunun 341’inci maddede yazılı hallerde vergi ziyaına sebebiyet verildiği takdirde, mükellef veya sorumlu hakkında ziyaı uğratılan verginin bir katı tutarında vergi ziyaı cezası kesilir.

Vergi ziyaına yine aynı kanunun vergi kaçakçılığı suçlarının düzenlenmiş olduğu 35’uncu maddede yazılı fiillerle sebebiyet verilmesi halinde bu ceza üç kat, bu fiillere iştirak edenlere ise bir kat olarak uygulanır.

Vergi incelemesine başlanılmasından veya takdir komisyonuna sevk edilmesinden sonra verilenler hariç olmak üzere, kanuni süresi geçtikten sonra verilen vergi beyannameleri için bu madde uyarınca kesilecek ceza yüzde elli oranında uygulanır.

Vergi Kaçakçılığı Suçları Nelerdir?

Vergi Kaçakçılığı Suçları Nelerdir? Kaçakçılık Suçları ve Cezaları 213 Sayılı Vergi Usul Kanunun 359. maddesinde vergi kaçakçılık suç ve cezaları düzenlenmiştir. Yasa maddesine göre;

  1. Defter ve kayıtlarda hesap ve muhasebe hileleri yapanlar, gerçek olmayan veya kayda konu işlemlerle ilgisi bulunmayan kişiler adına hesap açanlar veya defterlere kaydı gereken hesap ve işlemleri vergi matrahının azalması sonucunu doğuracak şekilde tamamen veya kısmen başka defter, belge veya diğer kayıt ortamlarına kaydedenler,
  2. Defter, kayıt ve belgeleri tahrif edenler veya gizleyenler veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar,

a) Hakkında (Değişik: 03/7/2009 – 5904/23 md.) on sekiz aydan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Varlığı noter tasdik kayıtları veya sair suretlerle sabit olduğu halde,  inceleme sırasında vergi incelemesine yetkili kimselere defter ve belgelerin ibraz edilmemesi, bu fıkra hükmünün uygulanmasında gizleme olarak kabul edilir. Gerçek bir muamele veya duruma dayanmakla birlikte bu muamele veya durumu mahiyet veya miktar itibariyle gerçeğe aykırı şekilde yansıtan belge ise, muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgedir.

b) Vergi kanunları uyarınca tutulan veya düzenlenen ve saklama ve ibraz mecburiyeti bulunan defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar, üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belge, sahte belgedir.

c) Bu Kanun hükümlerine göre ancak Maliye Bakanlığı ile anlaşması bulunan kişilerin basabileceği belgeleri, Bakanlık ile anlaşması olmadığı halde basanlar veya bilerek kullananlar iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Bu kaçakçılık suçları için ilgili kişi pişmanlık hükümlerinden yararlanamaz.

Özel Usulsüzlük Cezaları Nedir Hangi Hallerde Kesilir? 

Özel Usulsüzlük Cezaları Nedir Hangi Hallerde Kesilir? 213 Sayılı Vergi Usul kanunun 353. maddesine göre kesilen  özel usulsüzlük cezaları mükellefin fatura fiş veya diğer düzenlemesi gerekip de düzenlememiş, almaması veya düzenlememesi halinde kesilen cezalardır.

Yine 213 Sayılı Vergi usul kanunun Mükerrer 353. maddesine göre özel usulsüzlük cezaları ise elektronik ortamda beyanname kesmeme. 213 Sayılı VU Kanunun 86, 148, 149, 150, 256 ve 257 nci maddelerinde yer alan zorunluluklar ile (Değişik: 09/08/2016 – 6728/21 md.) mükerrer 257’inci maddesi ve Gelir Vergisi Kanununun 98/A maddesi uyarınca getirilen zorunluluklara uymayan (Kamu idare ve müesseselerinde bilgi verme görevini yerine getirmeyen yöneticiler dahil);

Vergi Dairesi Resen Terk İşlemleri Nasıl Yapılır?

Yurt Dışındaki Varlıkların Türkiye’ye Getirilmesi

Vergi Borcu Ödenmezse Ne Olur? Vergi Borcuna Taksitlendirme Yapılır mı?


BİR YORUM YAZIN

ZİYARETÇİ YORUMLARI - 3 YORUM
  1. yusuf dedi ki:

    hocam selamlar. bazı makaleler okudum, hiç fatura kesmeyene az, faturada tutarı düşük yazana çok ceza gibi. uygulamada bu durum nasıl ? kafam karıştı açıkcası. örneğin 50 tl’lik gerçek bir satışın faturasını nizama uygun şekilde ancak tutar olarak 40 tl kesen bir mükellefe gerçekten hapis cezasına varan cezalar kesiliyormu ? yani böyle bir durumda hem para cezası hem hapis cezasımı uygulanıyor ? merak ettiğim için size sormak istedim.

    1. Ali Çetinkaya dedi ki:

      değerli okurumuz o makaleleri nerde okudunuz bilmiyorum ancak vergi kaçakçılığı suçlarında vergi inceleme elemanlarınca vergi suç raporları düzenlenir ve savcılığa intikal ettirilirse belki hapis cezası ortaya çıkabilir sizin DEDİĞİNİZ OLAY VERGİ DE BASİT OLAYLARDIR

  2. yusuf dedi ki:

    Teşekkürler öncelikle, yani verdiğim örnekteki durum sahte fatura kapsamında olmadığı için normal şekilde vergi ziyaı cezası veriliyor o halde ? kaçakçılık suçu kapsamına girmiyor. bahsettiğim yerlerde bunun muhteviyatı itibariyla yanıltıcı belge olarak değerlendirildiği yazılmış ancak çok mantıklı gelmedi bana.

Vergi ile ilgili tüm bilgileri, platformumuzda bulabilirsiniz.