Vergide Temsil Türleri Nelerdir?Temsilcilerin Sorumluluğu Nedir?

Vergide Temsil Türleri Nelerdir? Türk Vergi Sistemi ve Vergi hukukuna göre  iki tip temsil söz konusudur.Bunlardan birincisi  kanuni temsil, ikincisi ise iradi temsildir.Bunlardan ilki olan kanuni temsil direkte yasadan doğmaktadır.Diğeri olan iradi temsil ise,vergi mükellefinin iradesi ile ortaya çıkar.İradi temsil, vergi hukukunda pek fazla kabul görmemektedir.Bu yazımızda temsil türlerinin neler olduğuna ve temsilcinin sorumluluğu konusuna değineceğiz.

Kanuni Temsil Nedir?

Vergide Temsil Türleri Nelerdir? Kanuni temsil,bizzat yasalarda öngörülen,bir başka ifadeyle yasadan doğan temsil türüdür.Vergi yasaları,gerçek kişiler ve tüzel kişiler açısından temsil konusuna yer vermiştir.

Gerçek Kişilerde Kanuni Temsil Nasıl Olur?Sorumluluklar Nelerdir?

Vergide Temsil Türleri Nelerdir? Gerçek kişilerde küçükler,akıl hastaları ve kısıtlılar da vergi mükellefi olabilmektedir.Çünkü V.U.K. madde 9’a göre mükellefiyet ve vergi sorumluluğu için kanuni ehliyet şart değildir denilmektedir.Dolayısıyla bu kişiler hak sahibi iseler, vergi ödeme güçlerinden dolayı mükellef de olacaklardır.

Fiil ehliyeti bulunmayan bu kişilerin, vergi mükellefiyeti ve vergi sorumluluğu ile ilgili ödevlerini ise kanuni temsilcileri yerine getirecektir.Bu temsilcilik görevi küçükler açısından veli,akıl hastaları açısından vasi,kısıtlılar açısından ise kayyım tarafından yerine getirilir.Sözünü ettiğimiz kanuni temsilciler sorumluluğunu yerine getirmeyerek vergiyi ödemezse,ödenmeyen vergi önce temsil edilen gerçek kişiden istenir.Eğer ondan alınamazsa,bu vergi borçlarından temsilci sorumlu tutulacaktır.Ödenmeyen vergiyle ilgili cezalardan ise,sadece temsilci sorumlu olacaktır.

Tüzel Kişilerde Kanuni Temsil Nasıl Olur?Sorumluluklar Nelerdir?

Vergide Temsil Türleri Nelerdir? Tüzel kişi vergi mükelleflerinin,gerek kendi mükellefiyetleri,gerekse vergi sorumluluklarının yerine getirilmesinden,kanuni temsilcileri sorumlu tutulmuştur.Kanuni temsilcilerin kim olduğu,tüzel kişiliğin türüne göre değişmektedir.(Anonim şirketinde yönetim kurulu başkanı,üyesi veya üyeleri,limited şirkette şirket müdürü,kollektif şirketlerde ortakların her biri)

Tüzel kişi temsilcilerinin vergi borçlarını ödememesi durumunda,ödenmeyen vergi alacağı gerçek kişi kanuni temsilcilerinde olduğu gibi öncelikle temsil edilen tüzel kişiden istenir.Tüzel kişiden alınamazsa,temsilci özel mal varlığı ile takip edilir.Ödenmeyen vergi borcuna ilişkin alacaklar açısından ise,burada daha farklı bir sorumluluk şekli öngörülmüştür.Burada ceza ve faizlerden de birinci derece temsil edilen tüzel kişi sorumlu tutulmuştur.Söz konusu  ceza eğer para cezası ise,vergi aslında olduğu gibi öncelikle tüzel kişiden alınmaya çalışılacak;buradan alınamazsa temsilciden istenebilecektir.Hapis cezası söz konusu olması durumunda ise,doğal olarak kanuni temsilci takip edilecektir.

İradi Temsil Nedir?

Vergide Temsil Türleri Nelerdir? Vergi Usul Kanunu,kural olarak mükellefin işlerini veye ödevlerini tayin edeceği iradi temsilciye devretmesi yolunu kapatmıştır.Bu konu, V.U.K. 8. maddesinde düzenlenmiştir.Kanunda ‘Vergi kanunlarıyla kabul edilen haller müstesna olmak üzere,mükellefiyete veya vergi sorumluluğuna müteallik özel mukaveleler vergi dairelerini bağlamaz’ denilmektedir.Bu hükümle,yasalarda sayılan konular dışında vergiye ilişkin ödevlerin özel sözleşmelerle başkalarına devredilemeyeceği,böyle bir durumda bu sözleşmelerin vergi idaresini bağlamayacağı öngörülmektedir.