Yeni Anayasa Teklifi Meclis’te

Yeni anayasa tartışmaları yapılırken bugün somut bir adım atıldı.Günlerdir beklenen anayasa değişikliği ne zaman yapılacak sorusunun cevabı için bugün beklenen adım atıldı ve teklif TBMM Başkanlığı’na sunuldu.Tabi bunun için ilk önce teklif MHP’ye götürüldü. MHP’nin onayından sonra TBMM’ye gönderildi.Peki yeni anayasa değişikliğinde hangi maddeler var?Hangi maddeler bizi ilgilendiriyor?Bu yazımızda bu değişiklik teklifine bir göz atacağız.

Yeni Anayasa Teklifinde Neler Var?

-Yeni anayasa teklifine göre devletin başı Cumhurbaşkanı olacak.Yani yürütme yetkisi Cumhurbaşkanında olacak.Cumhurbaşkanı  ayrıca,Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanları atamaya yetkili olacak.

-Başbakanlık kalkacak.Sadece Cumhurbaşkanı yürütmenin başı olacak.

-Cumhurbaşkanının işlediği suç için TBMM üye tam sayısının salt çoğunluğuyla soruşturma açılabilecek.Üye tam sayısının üçte ikisinin gizli oyuyla Yüce Divana sevk kararı alınabilecek.

-Milletvekilliği sayısı 600 olacak.Yedek milletvekilliği gelecek.Mevcut milletvekili sayısı 550’dir.

-Seçilme yaşı 18 olacak.Askerliğini yapmayanlar milletvekili olamayacak.

-Anayasanın ‘TBMM seçim dönemi’ maddesi ‘TBMM ve Cumhurbaşkanı seçim dönemi’ olarak değişecek.

-Seçimler 4 yıl yerine 5 yılda bir yapılacak.

-Eskiden uygulamada olan ara seçim kalkıyor.Ara seçim için TBMM üyeliğinde boşalma olması gerekiyordu.Artık TBMM üyeliğinin düşmesi,düşürülmesi,ölüm ile diğer boşalma hallerinde boşalan üyelikler yedek milletvekilliği ile yedek milletvekillerinden doldurulacak.

-Cumhurbaşkanı ve milletvekili seçimleri 3 kasım 2019‘da yapılacak.

-HSYK 2 daireden oluşacak.Toplamda 12 üyeden oluşacak.Üyelerin yarısını Cumhurbaşkanı yarısını da TBMM seçecek.

-Savaş halinde askerlerin görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakılması için askeri mahkemeler kurulması öngörülebilecek.Ancak disiplin mahkemesi dışında askeri mahkemeler kurulamayacak.

-Anayasa mahkemesinde askeri yargı üyeliği sona erecek.Ancak mevcut üyeler göreve devam edecek.Süre bitince AYM 15 üyeden oluşacak.

-Mevcut halde Milli Güvenlik Kurulu’nda bulunan Jandarma Genel Komutanlığı MGK’dan çıkacak.

-Cumhurbaşkanının aday gösterilmesi için en az yüz bin kişinin aday göstermesi gerekecek.

-Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile bakanlıkların kurulması,bakanlığın kaldırılması,görevleri ve yetkileri düzenlenebilecek.

-Seçimlerin yenilenmesine yine TBMM ve Cumhurbaşkanı karar verecek.

-Sıkıyönetim artık tarihe karışacak ama OHAL  ilan edilebilecek.OHAL ilan etme yetkisi Cumhurbaşkanı’na verilecek.Ancak OHAL kararı her halde meclis onayına sunulacak.

-Kanun teklif etme yine olduğu gibi milletvekillerinde olacak.Ancak Cumhurbaşkanı’na istisna olarak,bütçe kanununu hazırlama ,sunma yetkisi ve görevi verilecek.Bütçe de meclisin onayıyla kabul edilebilecek.

Yedek Milletvekilliği Düzenlemesi

Siyasi partilerin seçim çevrelerindeki milletvekili aday listelerinde bulunup da seçilemeyen adaylar,bulundukları sıralarına göre yedek milletvekili sayılacaklar.Siyasi partiler,genel seçimlerde her seçim çevresinde en az 2 olmak üzere seçilecek milletvekili sayısının 1/5’i oranında, bağımsız adaylar ise 1 yedek milletvekili adayı gösterecekler.Milletvekillerinde boşalma olması halinde boşalan üyeliklere,öncelikle o seçim çevresindeki asıl aday listelerinde bulunup da seçilemeyen yedek milletvekilleri ikame olacak.Bir seçim çevresinde tüm milletvekillerinin aynı siyasi parti adayları tarafından kazanıldığı hallerde,yedek milletvekili listesindeki adaylar sırayla boşalan milletvekilliğine getirilecek.

Bazı düzenlemelerin referandumdan hemen sonra hayata geçmesi,sistem değişikliği ile ilgili düzenlemelerin de seçimlerin yapılacağı 2019 yılında hayata geçmesi öngörülüyor.